2024 yılında emekli olmanın, 2025’e göre yaklaşık yüzde 30 daha avantajlı olacağı ifade ediliyor. Bu fark, maaş hesaplamasından değil, tamamen enflasyon ve büyüme verilerine göre belirlenen güncelleme katsayısından kaynaklanıyor. Yani 2024’te emekli olacak kişilerin aylıkları, 2025’te emekli olacaklara kıyasla yüzde 30 daha yüksek güncelleme katsayısı üzerinden hesaplanacak.
Ağustos ayında konuyu gündeme getirmesinin ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ve AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, gerekli görülürse düzenleme yapılabileceğini açıklamıştı. Ancak Bakan Işıkhan, katıldığı son TV programında bu konuda bir düzenleme yapılmayacağını belirterek belirsizliği ortadan kaldırdı. Böylece, emeklilik süreleri bu yıl dolanlar için dilekçe vermek daha avantajlı hale geldi.
Emekli maaşını belirleyen en önemli unsur, çalışırken SGK’ya ödenen primlerdir. Yani SGK’ya bildirilen prime esas kazanç, yani brüt maaşınız, ileride alacağınız emekli maaşının temelini oluşturur. Bunun yanı sıra, çalışılan toplam gün sayısı ve bu günlerin hangi dönemlere denk geldiği de emekli maaşını etkiler.
Emekli maaşı hesaplanırken üç dönem (2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası) göz önünde bulunduruluyor ve her dönemde farklı aylık bağlama oranları uygulanıyor. Bu durumda, özellikle 2000 yılı öncesinde çalışması daha fazla olan ve yüksek prim ödeyenler avantajlı duruma geliyor. Hesaplanan emekli maaşı, dilekçenin verildiği yıla göre güncelleme katsayısına göre yeniden belirleniyor.
Maaş hesabında neler kullanılıyor?
- Üç dönem için aylık bağlama oranları
- Önceki yılın güncelleme katsayısı
- Önceki yılın enflasyon oranı
-Önceki yıl büyümenin yüzde 30'u
-İçinde bulunulan yılın enflasyon artışları
Emekli maaşı hesaplandıktan sonra güncelleme yapılırken emeklilik dilekçesinin verildiği yıl önem kazanıyor. Çünkü güncelleme katsayısı hesaplanırken bir önceki yılın enflasyonu ve büyüme oranı dikkate alınıyor.
Ayrıca o yıl yapılan Ocak ve Temmuz artışları da önemli. Yani dilekçe verilen yıl emekli zam oranları güncelleme katsayısından fazla ise o yıl dilekçe vermek büyük avantaj sağlıyor ve emekli maaşının daha yüksek olmasına sebep oluyor.
Çalışanlar açısından bakıldığında 2024 yılı ile 2025 yılı arasında emekli maaşı hesaplamaları farklılık gösteriyor. Maaş hesaplama formüllerine göre bir önceki yılın enflasyon ve büyüme rakamları ele alındığı için bu yıl dilekçe verenler için 2023 yılı dikkate alınırken gelecek yıl dilekçe verenler için 2024 yılı dikkate alınacak. Bakıldığında 2023 yılı enflasyonun 2024 yılı enflasyonundan yüksek olduğu ve büyüme farkının da bulunduğu görülüyor.
Öte yandan 2024 yılı artışları da kümülatif olarak yüzde 86.6 olduğu için, bu da maaşı yükseltiyor. Ayrıca 2024 yılında dilekçe veren bir kişi bekleyerek maaş kaçırmamış da oluyor.
