Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2024 yılında kira gelirlerini bildirmeyen mülk sahiplerini yakın takibe aldı. Kayıt dışı ekonomiyi önleme hedefiyle başlatılan denetimlerde, çapraz kontroller ve yerinde incelemeler yoğun şekilde uygulanıyor. Vergi daireleri, beyan eksikliklerini tespit ettikleri ev sahiplerine, banka hesap hareketlerini de içeren resmi tebligatlar göndermeye devam ediyor.
Çapraz sorgulama süreci
Gayrimenkul uzmanlarına göre, denetim sürecinde Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü kayıtları, DASK poliçeleri, elektrik, doğal gaz ve su abonelikleri gibi çeşitli veriler detaylı bir şekilde analiz ediliyor. Kiracıların ikamet adreslerinden mülk sahiplerinin bilgilerine kadar yapılan kapsamlı kontroller sonucunda, beyan eksiklikleri tespit edilerek mülk sahiplerine resmi bildirimler iletiliyor.
Hesap hareketliliği inceleniyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı, ev sahiplerinin banka hesap hareketlerini de detaylı olarak inceliyor. Kira açıklaması belirtilmese bile düzenli aralıklarla yapılan para transferleri, kira geliri olarak değerlendiriliyor. Denetimlerde, bu gelirlerin beyan edilip edilmediği kontrol ediliyor.
Kira gelirini zamanında beyan etmeyen mükellefler, şu yaptırımlarla karşılaşıyor:
Gecikme cezası uygulanıyor.
- Kira gelirindeki istisna tutarından faydalanamıyorlar.
- Gecikmiş beyanlar nedeniyle ek vergi yükü ve faiz ödemek zorunda kalıyorlar.
2024 yılı itibarıyla kira gelirleri için uygulanan istisna tutarı 33 bin TL olarak belirlendi. Bu tutarın üzerindeki gelirler için vergi ödenmesi gerekiyor.
Uzmanlara göre, tespit öncesi gönüllü beyan yapan mükellefler önemli avantajlar elde edebiliyor. Eğer ev sahipleri, kira gelirlerini resmi tespit yapılmadan beyan ederse:
- Vergi ziyaı cezasından muaf tutuluyorlar.
- Gecikmiş beyanlarda da istisna tutarından faydalanabiliyorlar.
Resmi tespit sonrası yapılan beyanlarda ise daha yüksek oranda vergi ve cezalar uygulanıyor.
Temel amaç kayıt dışı ekonomiyi azaltma
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yürüttüğü denetimlerin temel amacı, kayıt dışı ekonomiyi azaltmak ve kamu gelirlerini artırmak. Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, "7 milyon kiracının olduğu Türkiye’de kira beyannamesi veren mükellef sayısı yalnızca 3 milyon. Bu tablo kayıt dışılıkla mücadelede atılması gereken adımların önemini gösteriyor," dedi.
