Son yıllarda cep telefonu fiyatlarındaki hızlı artış, taksit sınırlandırmaları ve IMEI kayıt ücretlerinin yükselmesi, Türkiye'deki akıllı telefon pazarında köklü değişimlere yol açtı. 2019 yılına kadar Türkiye’de yılda ortalama 12 milyon cep telefonu satılırken, taksit sınırlamaları, vergilerin artması ve kayıt ücretlerindeki yükseliş nedeniyle pazarın dengeleri bozuldu. Bu durum hem kaçak cep telefonlarının artmasına hem de ikinci el ve yenilenmiş cihaz pazarının büyümesine neden oldu.
Karar'da yer alan habere göre, Ticaret Bakanlığı'nın verileri Türkiye'ye kaçak yollarla giren cep telefonlarının sayısında ciddi bir artış yaşandığını gösterdi. 2019 yılında 16 bin 178 kaçak cep telefonu yakalanmışken, bu sayı 2023'te 57 bin 533’e çıktı. 2024 yılının yalnızca ocak-ağustos döneminde ise yakalanan kaçak telefon sayısı 127 bin 438’e ulaştı. Yıl sonuna kadar bu rakamın 200 bin seviyesine ulaşması bekleniyor. Yetkililer, yakalanamayan kaçak telefon sayısının resmi rakamların çok üzerinde olabileceğine dikkat çekiyor.
Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş İnsanları Derneği (MOBİSAD) Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, yüksek vergilerin ve alım gücünün düşmesinin kayıt dışı piyasayı büyüttüğünü belirterek, "Teknolojiye erişimin zorlaşması ve IMEI kayıt sistemindeki suistimaller kaçak girişleri artırdı" dedi.
Ekonomim'de yer alan habere göre; Türkiye'de cep telefonu ithalatında son yıllarda sert bir düşüş yaşandı. 2020’de 9 milyon adet telefon ithal edilirken, 2021’de bu rakam 4,3 milyona, 2022’de ise 3,2 milyona geriledi. 2023’te 5,1 milyona yükselen ithalat, 2024'ün ilk sekiz ayında yüzde 9,7 düşerek 2,9 milyon seviyesine indi.
Turnacı, pandemiden bu yana pazarın kayıt dışı telefonlarla beslendiğini ifade ederek, "2019’a kadar yılda ortalama 12 milyon cep telefonu satılıyordu, ancak 2024 yılında legal satışların 10 milyon adede gerilemesi bekleniyor" dedi.
