Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) eylül ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında mevsimsel etkilerden arındırılmış tüketici enflasyonunun yavaşlayacağı öngörüsünde bulundu. Küresel büyüme görünümündeki sınırlı iyileşmenin yılın ikinci çeyreğinde devam ettiği ve Türkiye'nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024'te %2,0 artacağı tahmin ediliyor. Ancak küresel iktisadi faaliyetin zayıf seyrini sürdüreceği değerlendiriliyor.
Küresel ekonomi ve enflasyon görünümü
Küresel enflasyon düşüş gösterirken ABD’de hizmet sektöründeki fiyat katılığının zayıflamaya başladığı belirtiliyor. Gelişmiş ülkelerdeki merkez bankaları faiz indirimlerine temkinli yaklaşmaya devam ederken gelişmekte olan ülkelerde ise faiz indirimleri sürdürülüyor. Türkiye’de ise eylül ayı itibarıyla TL ticari kredi faizleri %56,59, bireysel ihtiyaç kredisi faizleri %73,65 seviyesine yükseldi.
Mevduat faizleri son dönemde %56,14 seviyesine çıkarken TL ticari kredilerin büyüme oranları %1,51 olarak gerçekleşti. TCMB zorunlu karşılık uygulamasında bazı değişiklikler yaparak TL mevduat payını artırmayı hedefliyor. TCMB’nin brüt uluslararası rezervleri ise 153,55 milyar ABD doları seviyesine ulaştı.
Talep ve üretim gelişmeleri
Yılın ikinci çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYİH) büyüme oranları gerilerken yurtiçi talebin enflasyonist etkisinin azaldığı gözlemleniyor. Temmuz ayında sanayi üretim endeksi, yıllık bazda %3,9 gerilerken istihdam artış gösterdi. Cari işlemler dengesi ise aylık bazda 566 milyon ABD doları fazla verdi.
Enflasyon gelişmeleri
Ağustos ayında tüketici fiyatları %2,47 artış gösterirken, yıllık enflasyon %51,97 olarak belirlendi. Özellikle hizmet grubunda fiyat artışları devam etti. Ulaştırma hizmetleri ve eğitim sektöründe önemli artışlar gözlemlenirken, gıda fiyatlarındaki düşüş dikkat çekti. Kira enflasyonunun yükselebileceği öngörülürken, tüketici fiyatlarının ana eğiliminde belirgin bir değişim yaşanmadığı belirtiliyor.
TCMB öncü göstergelere dayanarak, eylül ayında tüketici enflasyonunun yavaşlayacağı ve bu durumun yıl sonuna kadar devam edeceğini tahmin ediyor. 2023 Eylül'de TÜİK aylık TÜFE'yi yüzde 4.75 olarak açıklamıştı. Bu oranın altında açıklanacak aylık enflasyon yıllık enflasyonun düşmesine neden olacak. Küresel iktisadi faaliyet ve iç talep dinamikleri izlenecek süreçte önemli rol oynamaya devam edecek.
