2022 yılında kiraların aşırı artışını engellemek amacıyla başlatılan konutlar için geçerli yüzde 25'lik zam sınırı uygulaması 1 Temmuz itibariyle sona ermişti.Sınır varken yüksek zam oranı için yaşanan anlaşmazlıklar, şimdi kira tespit ve konut boşaltma kavgasına dönüştü. Emlakçı ve gayrimenkul uzmanları piyasanın dengelenmesi, ev sahiplerinin geçmiş enflasyon kayıplarını gidermesinin en az bir yıl süreceğini söylüyor. Kirasına son iki yıldır yüzde 50’lerde zam yapan kiracı Dilan K. de ev sahibiyle kavgalı. Bu yıl yasal sınırdan zam yapmak istese de ev sahibi, “Çık ben yerleşeceğim” diyor. Dilan K’nin “Mevzu kiraysa istediğiniz zammı konuşalım” teklifini de reddediyor. Çünkü yüzde 300 zam yapsa bile semtteki kiraları yakalayamayacağını biliyor.
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, ev sahiplerinin eski kiracılarda, TÜİK tarafından ağustos ayı için açıklanan yüzde 65’lik zammı yetersiz bulduğunu söyleyen Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz bu durumu şöyle yorumluyor:
“Beş yıl ve eski kiracılarda ne kadar zam yapılırsa yapılsın piyasaya göre ucuz kalıyor. Bu nedenle de adliyelerde şu an kira tespit davaları giderek artıyor.”Kahramanmaraş Barosu avukatlarından Bahri Gödeoğlu ise deprem bölgesinde yaşananları şöyle özetliyor: “Eski kiracı olduğu için 4-5 bin TL’ye oturan insanlar var. Bu evlere artık yüzde 100 zam yapılsa bile kurtarmayacağı için ev sahipleri ya kira tespit davasıyla sıfırdan bir kira tutarı belirlemek istiyor. Ya da direkt kiracıyı çıkarıp yeni bir kiracı ile güncel rakamlardan kontrat başlatmak istiyor” diyor.İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan da “Yüzde 25 sınırının ilk yılında ev sahipleri memnun olmasa da sineye çekti ama ikinci yıl uzatılması büyük sorunlar yarattı. Bu kez enflasyon karşısında ev sahipleri ezilmeye başladılar. Şimdi yüzde 65 biraz nefes aldırdı ama eski kayıpları telafi etmedi, bu nedenle çeşitli sorunlar sürüyor.”
İzmir Emlakçılar Odası Başkanı Mesut Güleroğlu ise bu kavgaların en az bir yıl daha süreceğini söylüyor. Güleroğlu, ev sahiplerinin enflasyonun tavan yaptığı iki yıldaki kayıplarını gidermenin zor olacağını belirtiyor.
Ağustos 2024 kira zam oranı
Konut kiraları zamlarını yüzde 25 ile sınırlayan uygulamanın sona ermesinin ardından hem ev sahiplerinin hem de kiracıların Ağustos ayı kira zammını belirleyecek olan Türkiye İstatistik Kurumu Temmuz 2024 üretici ve tüketici enflasyon verileri açıklanmıştı. TÜFE'deki (2003=100) değişim 2024 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,64, bir önceki yılın Aralık ayına göre %24,73, bir önceki yılın aynı ayına göre %71,60 ve on iki aylık ortalamalara göre %65,93 olarak gerçekleşti.
Açıklanan rakamlar arasında yer alan 12 aylık TÜFE ortalaması olan yüzde 65,93 rakamı 2024 Ağustos ayı resmi kira artış oranı olarak uygulanmıştı.
Ağustos 2024 örnek kira artış hesaplamaları
Hesaplama örnekleri
Mevcut kira bedeli: 10.000 TL
Zam oranı: yüzde 65,93 ( 12 aylık ortalama TÜFE oranı )
Zam bedeli: 6.293 TL
Zamlı kira bedeli: 16.593 TL
Mevcut kira bedeli: 15.000 lira
Zam oranı: yüzde 65,93 ( 12 aylık ortalama TÜFE oranı )
Zam bedeli: 9.889,50 TL
Zamlı kira bedeli: 24.889,50 TL
Mevcut kira bedeli: 20.000 lira
Zam oranı: yüzde 65,93 ( 12 aylık ortalama TÜFE oranı )
Zam bedeli: 13.185 TL
Zamlı kira bedeli: 33.186 TL
Mevcut kira bedeli: 30.000 lira
Zam oranı: yüzde 65,93 ( 12 aylık ortalama TÜFE oranı )
Zam bedeli: 19.779 TL
Zamlı kira bedeli: 49.779 TL
